Site Haritası
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi6
Bugün Toplam191
Toplam Ziyaret3164472
Eğitim ve Ögretim Eğitim ve Ögretim

MÜHENDİSLİKTE ÖNEMLİ FORMÜLLER

 


Bu sayfada mekanikte en fazla kullanılan formülleri bulacaksınız.
Formüllerde mümkün olduğunca SI birimleri kullandım. Parantez içinde verilenler değerlerin birimleridir.

GÜÇ-TORK  

T: Tork
P: Güç
N: Devir

 KW-KVA
İlişkisi

P    : Güç
KVA: Kilowat-Amper
V    : Voltaj
A    : Akım
0.8= Güç faktörü

 

POMPA
MOTOR
GÜCÜ

P: Güç
Q: Pompa kapasitesi
p: Basınç
η: Verim

 

DÖNDÜRME
TORK
U

                               

T: Tork (N-m)
M: Dönen cismin kütlesi (Kg)
JM: Dönme atalet kuvveti (Kg-m2)
α:Dönen cismin açısal ivmesi (rad/sn2)
R:Dönen cismin yarı çapı (m)

Referans: Machinery Handbook e24 p.132

TEKER
DÖNME
DİRENCİ

   
Rf : Tekerleri yatay yönde harekete geçirmek için gerekli itme kuvveti  (Ataleti yenmek için gerekli kuvvet ve diğer sürtünme kuvvetleri hariç) 

Rf: Teker dönme direncini yenme kuvveti
w: Her tekere gelen yük (w=W/Teker sayısı)
D : Teker çapı  (mm)
f  : Direnç katsayısı (mm)


SANTRİFUJ KUVVET

   

F : Santrifuj Kuvvet (N)
M :Dönen Kütle (Kg)
R : Dönme radyüsü (Metre)
w :Açısal Dönme hızı (radyan/saniye)


YÜK ALTINDAKİ KİRİŞLERDE MAX. SEĞİM VE MAX.MOMENT

Referans: Shigley. Mech. Eng Design p.640-643 

 KİRİŞLERDE
GERİLİM

 M: Moment
I: Atalet momenti
C:Nominal eksen mesafesi
σ: Gerilim

Başlar mafsal destekli
Yük ortada

     


ymax: Maksimum seğim (mm)
MMax: Max.moment (N-mm)
F : Kuvvet (N)
L: Boy (mm)
E: Elastikiyet modülü (N/mm2)
(Çelik için E=210,000 N/mm2)

I: Atalet momenti (mm4)

Başlar mafsal destekli
Yük boya eşit yayılı

                                             

ymax: Maksimum seğim (mm)
MMax: Max.moment (N-mm)
L: Boy (mm)
E: Elastikiyet modülü (N/mm2)
(Çelik için E=210,000 N/mm2)
w: Yayılı yük (N/mm)
F : Toplam yük (N)I: Atalet momenti (mm4)

Ankastre kirişte
Yük uçtan basıyor
  

ymax: Maksimum seğim (mm)
MMax: Max.moment (N-mm)
F : Kuvvet (N)
L: Boy (mm)
E: Elastikiyet modülü (N/mm2)
(Çelik için E=210,000 N/mm2)

I: Atalet momenti (mm4)

Ankastre kirişte
Yük boya eşit yayılı

 
                                                     w = F / L


ymax: Maksimum seğim (mm)
MMax: Max.moment (N-mm)
L: Boy (mm)
E: Elastikiyet modülü (N/mm2)
(Çelik için E=210,000 N/mm2)

w: Yayılı yük (N/mm)
F : Toplam yük (N)I: Atalet momenti (mm4)

 BURKULMA

 

 

P: Burkulmanın başlayacağı kritik yük

L: kiriş boyu

E: Elastikiyetmodülü (N/mm2)
(Çelik için E=210,000 N/mm2)

I: Atalet momenti (mm4)

REFERANS: Mechanical Engineering Design SHIGLEY, 3 ed, p.115

 

BURULMA   

ζ: Burulma gerilimi
T: Tork (N-mm)
r:Şaft yarı çapı (mm)
L:Şaft boyu (mm)
J:Polar atalet momenti (mm4)
G:Burulma elastikiyet modülü
Çelik için G=80,000 N/mm2

ELASTİSİTE           E=σ/ε  (E çelik için 200 GPa) 

E: ELASTİKİYET MODÜLÜ (MPa)
σ: UYGULANAN GERİLİM (MPa)
ε: BİRİM UZAMA =L/ΔL (Birimsiz)


ATALET MOMENTLERİ
DOLU
DİKDÖRTGEN

    σ

I : Atalet momenti

b : Genişlik

h : Yükseklik

 

DOLU
ÜÇGEN
   


I : Atalet momenti

b : Taban genişliği

h : Yükseklik
DOLU
YUVARLAK

   

I : Atalet momenti

J : Polar atalet nmomenti

d : Çap


İÇİ BOŞ
YUVARLAK


I : Atalet momenti

J : Polar atalet momenti

d : Dış çap

d1 : İç çap

STANDART DIŞI PROFİLLERDE ATALET MOMENTİ

Örnek problem için bakınız
PROBLEM 8

         

 

f : Sürtünme kuvveti (N)
F : Sürtünmeyi yenmek için
     gereken kuvvet (N)
N: Sürtünme yüzeyine gelen dik kuvvet
μ : Sürtünme katsayısı
Çelik çeliğe yağlı yüzeyler μ= 0.16
Çelik çeliğe kuru yüzeyler μ= 0.8
 

ISIL
GENLEŞME

  

ΔL : Uzama miktarı (mm)
ΔT : Sıcaklık farkı (0C)
L : Malzemenin boyu (mm)
K : Uzama katsayısı (1/0C)

Çelik için
K=11*10-6 ila 16*10-6 arasında değişir.

BERNOULLI
DENKLEMİ

FIŞKIRMA
HIZI


Yukarıdaki formüller h sabit kaldığı takdirde doğrudur.
(Bkz. Problem 4)

V : Akış hızı (m/sn)
A : Çıkış deliğinin alanı (m2)
P : Tabandaki basınç (N/m2)
Q:  Debi (m3/sn)
ρ : Akışkan yoğunluğu (kg/m3)
g : Yerçekimi ivmesi (m/sn2)
h :  Sıvı yüksekliği (m)
0.6: Orifis katsayısı

BORU VEYA
SİLİNDİRİK
TANKLARDA
TEĞETSEL
GERİLİM
   

 

P : BASINÇ (N/mm2)

D : BORU İÇ ÇAPI (mm)

t : BORU ET KALINLIĞI (mm)

σT : Teğetsel gerilim (N/mm2)

σB : Boyuna gerilim (N/mm2)

REFERANS: Mechanical Engineering Design SHIGLEY, 3ed. p.60

 

SİLİNDİRİK
TANKLARDA
BOYUNA
GERİLİM
          

YAY
FORMÜLLERİ

         

  

F= Yaya etki eden kuvvet (N)

k= Yay katsayısı

Δx: Yay esneme boyu

d :  Yay tel çapı (mm)

D  : Yay halka çapı (mm)

N  : Yay sarım sayısı

h : Yay hatvesi (mm)

L1: Açık yay boyu (mm)

L2: Kapalı yay boyu (mm)

G : Torsional Modulus of elasticity
(çelik yaylarda G= 80,000 (N/mm2)

T  : Tork ( N-mm)

E  : Modulus of elasticity (N/mm2)
      (çelik için E= 210,000 N/mm2)

b: Dörtgen yay kesit genişliği (mm)

h: Dörtgen yay kesit yüksekliği (mm)

Ө  : Açısal deflection (radyan)

Є  : Elastikiyet katsayısı (Bkz Tablo)

YUVARLAK
KESİTLİ YAYLAR
              

       

DÖRTGEN
KESİTLİ YAYLAR

  

TORK YAYLARI

       

DİŞLİ FORMÜLLERİ  İÇİN TIKLAYINIZ